Opis Limanowej

Limanowa po³o¿ona jest w województwie ma³opolskim, w powiecie limanowskim, oko³o 70 km na po³udniowy wschód od Krakowa i 25 km na zachód od Nowego S±cza. Miasto usytuowane jest w przepiêknej grupie górskiej zwanej Beskidem Wyspowym u zbiegu potoków Mordarka, Jab³oniec i Stara Wie¶, nad potokiem Sowlina. Limanowa jest stolic± powiatu limanowskiego i pe³ni funkcjê centrum administracyjnego, handlowego i kulturalnego tego regionu. Powiat limanowski graniczy z powiatem nowos±deckim, nowotarskim, my¶lenickim, bocheñskim i brzeskim.
Stacja PKP, PKS, liczne po³±czenia komunikacyjne z Nowym S±czem (w tym droga krajowa nr 28) i Krakowem, urz±d powiatowy, urz±d miasta, urz±d gminy Limanowa, poczta, S±d Rejonowy, szpital powiatowy, drobny przemys³, liczne sklepy. Turystyka: szlaki turystyczne piesze lub rowerowe, muzeum regionalne Ziemi Limanowskiej, hala sportowa, stadion pi³karski, stok narciarski.

Historia Limanowej
Wedle dominuj±cych pogl±dów, Limanowa zosta³a za³o¿ona w XV w., aczkolwiek istniej± równie¿ hipotezy, przesuwaj±ce ta datê do XIV w., zwalczane w okresie PRL ze wzglêdów politycznych, gdy¿ wi±za³yby siê z konieczno¶ci± przyjêcia, ¿e miejscowo¶æ za³o¿yli osadnicy niemieccy. W okresie polokacyjnym wystêpuje równie¿ pod niemieck± nazw± niem. Hilman, Ilmanowa. W ¼ród³ach pisanych nazwa miejscowo¶ci wystêpuje w³a¶nie jako Ilmanowa w 1493 r., lub Hilmanowa od nazwiska osad¼cy o niemieckim nazwisku Ilman, czyli Hildiman, Illmann (na pobliskim terenie podgórskim nie brak nazw miejscowych o niemieckim pochodzeniu jak Grywa³d/Grüne wald, Szaflary/Schäfer). Spolszczenie na Limanowa pojawi³o siê ju¿ w 1680 r.
Limanowa otrzyma³a prawa miejskie w 1565 r. od Zygmunta II Augusta (dzi¶ jedna z g³ównych ulic nosi jego imiê). Od tego czasu nastêpowa³ sta³y rozwój gospodarczy i kulturalny, przerwany wiek pó¼niej Potopem szwedzkim i wielkim po¿arem miasta, które nie podnios³o siê z upadku a¿ do doby rozbiorowej.
Do zagarniêcia Limanowej przez Austriê dosz³o jeszcze przed I rozbiorem Polski, w 1767 r., pod pozorem utworzenia kordonu sanitarnego przy granicy z Rzeczpospolit±.
W przeciwieñstwie do reszty Galicji, pierwsze lata rz±dów austriackich przynios³y Limanowej pewne o¿ywienie gospodarcze, do którego przyczyni³y siê przywileje, nadane miastu przez cesarza Leopolda II.
W 1846 r. w czasie rzezi galicyjskiej na Limanow± uderzy³ du¿y oddzia³ ch³opski. W mie¶cie obecnych by³o wtedy tylko kilku ¿o³nierzy austriackich, jednak dziêki ich wspó³dzia³aniu z mieszkañcami atak zosta³ odparty.
Od lat 80. XIX w. rozwój miasta uleg³ przyspieszeniu dziêki budowie Galicyjskiej Kolei Transwersalnej, rafinerii ropy naftowej i nowoczesnego browaru. Limanowa znana te¿ by³a z targów koni, na których w 1900 r. zawarto co czwart± galicyjsk± umowê kupna-sprzeda¿y tych zwierz±t.
W grudniu 1914 r. w bitwie pod Limanow± wojska austro-wêgierskie wsparte posi³kami niemieckimi zatrzyma³y ofensywê oddzia³ów rosyjskich. W czasie walk czê¶æ miasta sp³onê³a w wyniku bombardowania, przeprowadzonego przez artyleriê rosyjsk±, dla której punktem orientacyjnym by³a wie¿a nowo wznoszonego ko¶cio³a.
Skutkiem I wojny ¶wiatowej by³y dla miasta nie tylko zniszczenia, ale równie¿ utrata przez zak³ady przemys³owe austriackich rynków zbytu. Z drugiej strony okres powojenny sprzyja³ rozwojowi inicjatyw lokalnej spo³eczno¶ci, czego przyk³adem by³o za³o¿enie w 1924 r. pierwszego klubu pi³karskiego - Limanovii.
Wielki kryzys gospodarczy by³ dla miasta brzemienny w skutkach: ogólne zubo¿enie ludno¶ci, potêgowane charakterystycznym dla b. zaboru austriackiego tzw. przeludnieniem agrarnym, w po³±czeniu z likwidacj± i tak nielicznych zak³adów przemys³owych (np. zamkniêcie rafinerii w 1933 r.) zintensyfikowa³o napiêcia spo³eczne, prowadz±c w okolicach Limanowej do powa¿nych strajków ch³opskich. Tak jak na pozosta³ym obszarze Polski, pewn± poprawê sytuacji da³o siê odczuæ dopiero od 1936 r. W roku 1938 powa¿nie zmodyfikowano herb miasta, który zyska³ obecn± postaæ.
6 wrze¶nia 1939 r. do miasta wkroczy³y wojska niemieckie, a tym samym rozpocz±³ siê okres okupacji niemieckiej, od pocz±tku naznaczonej licznymi egzekucjami ludno¶ci cywilnej. W wyniku reformy administracyjnej, zwi±zanej z utworzeniem GG, Limanowa utraci³a status miasta powiatowego. Ukszta³towanie terenu w okolicach Limanowej sprzyja³o dzia³alno¶ci partyzanckiej, która te¿ intensywnie siê tam rozwinê³a i obejmowa³a oddzia³y AK (du¿e zgrupowanie w rejonie masywu Mogielicy) i BCh, za¶ w 1944 r. pojawi³y siê tak¿e dywersyjne oddzia³y radzieckie.
W ramach przyjêtej przez III Rzeszê polityki wykorzystania obszaru GG na potrzeby wojenne i w oparciu o urz±dzenia zamkniêtej rafinerii, zorganizowano w Limanowej du¿± bazê prze³adunkow± paliw p³ynnych dla frontu wschodniego. Miasto, tak jak ca³y teren zlikwidowanego powiatu limanowskiego, objête te¿ by³o akcj± tzw. Goralenvolku, która - inaczej ni¿ na terenie Podhala - nie przynios³a absolutnie ¿adnych rezultatów. Limanowa zosta³a zajête przez wojska radzieckie 19 stycznia 1945 r.
W okresie powojennym w mie¶cie silne by³o poparcie dla opozycji antykomunistycznej, w tym miko³ajczykowskiego PSL. Okres po sfa³szowanych wyborach w 1947 r. to czas intensywnej stalinizacji, czego symbolem sta³o siê nadanie by³ej ulicy Pi³sudskiego imienia Stalina.
Intensywny rozwój Limanowej zosta³ zapocz±tkowany w drugiej po³owie lat 60. Rozpoczêto wtedy - w du¿ej mierze w oparciu o "czyn spo³eczny" mieszkañców - gruntown± przebudowê centrum, które zyska³o m.in. ca³kowicie now± p³ytê Rynku i dwa du¿e domy towarowe. W po³udniowej czê¶ci miasta ruszy³a z kolei budowa os. Zygmunta Augusta, które wkrótce sta³o siê najwiêkszym miejscowym blokowiskiem.
W ramach obchodów Milenium chrztu Polski w 1966 r. odby³y siê w Limanowej uroczysto¶ci pod przewodnictwem abp. Karola Wojty³y, które zgromadzi³y przesz³o 100 tys. osób. Z tej okazji na zlecenie Ko¶cio³a nakrêcono dokument, bêd±cy najprawdopodobniej pierwszym kolorowym filmem, uwieczniaj±cym miasto. Wszystko to nie zmienia³o oczywi¶cie negatywnego nastawienia lokalnych w³adz PZPR do religii - i tak pod pozorem przebudowy Rynku usuniêto stamt±d figurê ¶w. Floriana, zast±pion± wkrótce du¿± rze¼b± plenerow± (tzw. Buzodromem), ustawion± celowo w taki sposób, by - na potrzeby propagandowych fotografii - zas³oniæ w miarê mo¿liwo¶ci budynek ko¶cio³a.
Lata 70. przynios³y kontynuacjê rozbudowy osiedli i zak³adów przemys³owych, oraz medialn± s³awê miasta, zwi±zan± z sukcesami w telewizyjnych "turniejach miast". Z drugiej jednak strony, w zwi±zku z budow± i modernizacj± alternatywnych po³±czeñ kolejowych Nowego S±cza z reszt± kraju, straci³a powa¿niejsze znaczenie jedyna linia kolejowa, przebiegaj±ca przez Limanow±. W rezultacie linia ta nie zosta³a nawet zelektryfikowana, a z czasem ruch na niej praktycznie zamar³.
1 czerwca 1975 r., w zwi±zku z reform± administracji powiaty zosta³y zniesione, a Limanowa znalaz³a siê w woj. nowos±deckim. "Degradacja" pozycji miasta w minimalnym tylko stopniu zrekompensowana zosta³a faktem, ¿e zosta³o ono siedzib± Wojewódzkiego Urzêdu Statystycznego.
Kryzys gospodarczy, narastaj±cy w drugiej po³owie lat 70. i marazm lat. 80. by³y odczuwalne dla mieszkañców miasta, choæ nawet w latach 80. kontynuowano budowê osiedli mieszkaniowych i pewne inwestycje infrastrukturalne.
Transformacja ustrojowa w 1989 r. poci±gnê³a za sob± upad³o¶æ, wzglêdnie przekszta³cenia w³asno¶ciowe i ograniczenie dzia³alno¶ci kilku najwiêkszych zak³adów pracy (m.in. zak³ady przemys³u drzewnego w Limanowej-£ososinie Górnej), czêsto w nie do koñca jasnych okoliczno¶ciach. Niemniej, poniewa¿ Limanowa - w przeciwieñstwie do wielu miast podobnej wielko¶ci - nie by³a "uzale¿niona" od jednego du¿ego zak³adu przemys³owego, transformacja przebieg³a stosunkowo ³agodnie.
1 stycznia 1999 r. miasto na powrót sta³o siê siedzib± powiatu, a w 2004 r. otrzyma³o nagrodê za najlepsze w Polsce wykorzystanie funduszy unijnych w kategorii miast do 40 000 mieszkañców. Do chwili obecnej nie uda³o siê jednak rozwi±zaæ kluczowego dla dalszego rozwoju Limanowej problemu jakim jest niedostatek dogodnych po³±czeñ drogowych (i praktyczny brak kolejowych) z reszt± kraju. Bezpo¶rednia linia kolejowa do Krakowa i obwodnica miasta od ponad 30 lat pozostaj± tylko w sferze projektów.
Zabytki w Limanowej
Od pó³nocnej strony miasta wznosi siê d³ugi grzbiet Pasma £ososiñskiego, od po³udniowej wysokie wzniesienie Lipowe. Z pobliskiej, góruj±cej nad miastem Miejskiej Góry bardzo rozleg³a panorama widoków. Znajduje siê tutaj najwy¿szy w Polsce stalowy krzy¿ (rekordowa jest wysoko¶æ samego krzy¿a a nie jego po³o¿enie, najwy¿ej po³o¿ony jest krzy¿ na Giewoncie).
Przy limanowskim rynku znajduje siê s³ynna bazylika Matki Boskiej Bolesnej a nieca³y kilometr od rynku Kaplica £ask gdzie zaczê³a siê ca³a historia sanktuarium limanowskiego.
Na pó³nocnym stoku £ysej Góry znajduje siê stacja narciarska "Limanowa-Ski" z 4-os. wyci±giem krzese³kowym oraz wyci±gami orczykowymi. Trasy narciarskie posiadaj± system sztucznego na¶nie¿ania i o¶wietlenie. Przy dolnej stacji znajduje siê hotel.
W dzielnicy £ososina Górna znajduje siê XVII-wieczny drewniany ko¶ció³ pw. Wszystkich ¦wiêtych, a obok niego malowniczy park, w którym stoi Pomnik Legionistów.
Nieruchomości w Limanowej
Więcej o Limanowej
Na poniższych stronach można znaleźć więcej informacji o miejscowości Limanowa. Poniższe strony są również źródłem z których zaczerpnięto opisy znajdujące się na tej stronie.
- www.limanowa.in
- pl.wikipedia.org/wiki/Limanowa
- www.ug.limanowa.pl
- Zdjęć z Limanowej w serwisie Panoramio.com
- Limanowa - urzÄ…d pocztowy
Limanowa w liczbach
Limanowa w liczbach | |
---|---|
Długość geograficzna | N 49.706526 |
Szerokość geograficzna | E 20.423005 |
Wysokość punktu | 405.4 m n. p. m. |
Liczba ludności | 15 122 |
Powierzchnia | 18.7 km2 |
Osób/km2 | 809 |
Kod pocztowy | 34-600 |
Limanowa na mapie
Zdjęcia z Limanowej





Źródło: Zdjęcia pochodzą ze stron www.limanowa.in, pl.wikipedia.org/wiki/Limanowa, www.ug.limanowa.pl, Panoramio.com
Ostatnia aktualizacja strony o Limanowej dnia 2011.02.10